Harry Martinsons klokkenluider

Deze zomer waren we in Zweden bij vrienden op bezoek. Ik had voor de gastvrouw, de moeder van mijn vriendin, een exemplaar mee van mijn vertaling van Harry Martinson. Toen we over deze Zweedse dichter begonnen te praten, liep ze plots naar een andere kamer en kwam terug met een wat verfomfaaid blad papier, met daarop een gedicht van hem. "Waar haal je dit zo plots vandaan?" vroeg mijn vriendin, waarop haar moeder uitlegde dat ze vooral het beeld in de laatste strofe zo bijzonder vond.

Het gedicht gaat over een klein kevertje dat vaak op een bepaald soort bloem zit, het grasklokje, ook wel blauwklokje genoemd. Ik had nooit eerder acht geslagen op dit kleine bloempje, dat ook in ons land frequent voorkomt. Niet te verbazen dat Martinson dat wel deed. Toen hij in 1974 de Nobelprijs ontving, stond er op zijn diploma dat hij in zijn geschriften "de dauwdruppel vangt en de kosmos weerspiegelt". De dichter koesterde een heel intense liefde tot de natuur, en had zowel oog voor het piepkleine (de insecten tussen de grassprietjes, bezongen in tal van gedichten) als het oneindig grote (de sterren en planeten, o.a. beschreven in de science-fictionachtige ruimtecyclus "Aniara"). Die thematiek van "het grote in het kleine", samen met de impliciete kritiek op de vernietiging van de natuur door de mens, maakt van "De klokkenluider" een typisch Martinson-gedicht.

Jammer genoeg kan je het gedicht, afkomstig uit Martinsons late bundel "Dikter om ljus och mörker" (letterlijk vertaald "Gedichten over licht en donker") uit 1971, niet terugvinden in mijn bloemlezing met vertalingen. Ik deed alsnog een poging:

De Klokkenluider

In tijden van blauwklokjes
kan je
de schuchtere, zwartgeklede Klokkenluider zien
een klein torretje van de zevenendertigste familie, het geslacht van de snuitkevers.
Je ziet hem vaak zitten op het gladde klokkenkoord
waar het naar beneden leidt in de stengel van het klokje.

Zijn naam is Miarus.
Met een vergrootglas kan je hem groeten en dan knikt hij
maar begint niet te luiden voordat je de wei hebt verlaten,
maar dan luidt hij op vele plaatsen,
overal waar een wei klokjes kan hebben.

Er wordt gezegd dat als het grote
al begint in het kleine
hij bij de werelddood de klok zal luiden
op een vergiftigde weide.


Ik ging ook op zoek naar meer informatie over dit kevertje, inderdaad "Miarus campanulae" genoemd. In het Nederlands draagt hij de leuke naam "klokjessnuitkever". Op het internet vind je heel wat afbeeldingen van het beestje, gezeten op zijn geliefde blauwe klokje.

Ecoline

Ze lonkten al een hele tijd naar me, die potjes met mooie kleuren ecoline. Maar toch vrij prijzig, en zou ik daar wel mee kunnen werken? Enkele dagen geleden ben ik gezwicht.

En zonder spijt, want wat is het leuk om hier mijn inkttekeningetjes mee in te kleuren! Je kan er lekker fijn mee schilderen, en zelfs mee tekenen met een pennetje, dus ideaal voor mijn "priegelwerkjes". Ziehier mijn eerste pogingen:

Bloemen knippen

We volgden deze winter al eens hetzelfde principe om sneeuwkristallen te knippen, mijn nu negenjarige zoon en ik. Gisteren wilde hij dit nog eens doen. Om het in een zomerse sfeer te plaatsen, werden het ditmaal bloemen. Ik maakte er een kleurige slinger van:

Hoe je het papier moet vouwen, vond ik op deze website. Wat het knippen betreft hielden we ons niet aan vaste patronen (waarvan je er anders ook veel op het internet vindt), maar lieten het toeval zijn gang gaan. Het leukste moment is beslist wanneer je het papiertje openvouwt en er een verrassende bloem te voorschijn komt. Zeker een tip dus om met kinderen te doen, mijn zoon krijgt er alvast niet genoeg van!

Dagen als parels

"Dagar som pärlor, runda, glänsande, trädda på gyllene tråd. Skogen doftar, fjärden ständigt föränderlig, speglar solens glödande knapp." ("Dagen als parels, rond, glanzend, aan gouddraad geregen. Het bos geurt, het water tussen de eilanden, steeds veranderend, weerspiegelt de gloeiende knop van de zon." Zo beschrijft Ingmar Bergman, de Zweedse regisseur die ik zo bewonder, de heerlijke zomerdagen die hij schildert in zijn vroege film "Sommarlek" ("Zomerspelen") uit 1951. En aan die beschrijving moest ik soms denken tijdens de gelukkige, idyllische dagen die ik deze zomer doorbracht in Zweden. Enkele impressies...

TGV-armband

Afgelopen vrijdag zat ik urenlang vastgekluisterd op de TGV vanuit Frankrijk naar huis. Toch heb ik de tijd nuttig en aangenaam doorgebracht, want ik borduurde deze armband:

Toen ik 's avonds thuis kwam deden mijn vingers pijn van het naaien! De volgende dag deed ik de afwerking: de sluiting met knoopje en gehaakt lusje erop naaien, en de achterzijde uit oranje vilt...

Nieuw stukje "blackwork"

Ik vond op het internet nog een mooi patroon voor een traditioneel stuk "blackwork": Engels borduurwerk met zwarte draad op witte stof. Hier schreef ik eerder over dit type handwerk.
Ik nam naald en draad mee op vakantie, werkte nu en dan verder en voltooide het (behoorlijk ingewikkelde!) borduursel enkele dagen geleden:

Vraag is nu wat ik met dit lapje stof (het patroon is 14 x 14cm) ga doen. Misschien verwerken in een tasje?

Fimonieuws uit Frankrijk

Tijdens een verblijf in het Franse huis van mijn ouders heb ik mijn fimo weer eens bovengehaald. Ik werd duidelijk geïnspireerd door het zomerse weer, de bloemen en de vlinders in de tuin. Ik maakte twee kettingen:

En een vrolijk armbandje:

Kerkje in Västervik, Zuid-Zweden

Eén van de mooiste kerkjes die we tijdens onze vakantie in Zweden binnen wandelden was ongetwijfeld de Sankta Gertruds kyrka in het stadje Västervik aan de oostkust (Småland, Zuid-Zweden). De kerk dateert van de 15de eeuw, maar werd tijdens de oorlog met de Denen in de 17de eeuw gedeeltelijk vernietigd en nadien weer opgebouwd.

Pronkstuk van de kerk is het altaar van hofbeeldhouwer Burchard Precht, aan het eind van de 17de eeuw voltooid.

De preekstoel en het orgel dateren uit de 18de eeuw, toen de oudere exemplaren werden vervangen. Het orgel zou door zijn verfijnde toon als één van de voornaamste van Zweden worden beschouwd! Jammer dat we dit niet even te horen kregen.

Zelf was ik vooral gecharmeerd door de schilderingen op de muren en plafonds. Blijkbaar werd de kerk, die in de loop van de 19de eeuw in onbruik raakte, op en gegeven moment helemaal witgekalkt. Tijdens de renovatie in 1932-'33 werd de witkalk verwijderd en kwamen de oude schilderingen uit 1687 weer te voorschijn.

In de triomfboog werd zelfs nog een fragment van een middeleeuwse scène van Het Laatste Oordeel blootgelegd:

Zeer mooi vond ik deze Bijbeltafereeltjes in grijze en goudkleurige verf:

Verder trekken deze prachtige plafondschilderingen de aandacht:

De wolkjes met daartussen engelen die boven het orgel werden geschilderd, doen een beetje onbeholpen aan, maar dat heeft tegelijk iets ontroerends:

De kerk wordt verlicht door enkele kroonluchters, die in de 17de eeuw werden geschonken door rijke burgers.

Er hangen ook twee 18de-eeuwse scheepjes, schenkingen van zeelui na het overleven van scheepsrampen.

Een grappig detail van een begrafeniswapen:

Toen de kerk in 1805 een bezoek kreeg van de bisschop, vond deze de ruimte blijkbaar te nauw en te donker en wilde hij een nieuwe kerk laten bouwen. Zelf vind ik het kerkje, weliswaar niet groot, net zo aangenaam door de lichte kleuren en de mooie lichtinval. Een plek om met plezier even te verpozen!